ŚWIATOWE DZIEDZICTWO UNESCO
Lista światowego dziedzictwa UNESCO posiada 18 miejsc osadzonych na ziemiach chorwackich, uznawanych jako zjawiska mające ogromne znaczenie dla wspólnego spadku ludzkości. Siedem z nich jest historyczno-kulturalnym pomnikiem, a pozostałe są niematerialnymi wartościami kulturowymi, które obejmują zwyczaje, rytuałały, festiwale, artystyczne wykonania i wiedzę, umiejętności i sztukę połączoną z tradycyjnymi wzorami.
Chorwacja zajmuje najwyższe miejsce na liście UNESCO, dlatego też prosimy szczególnie zapoznać się z miejscem Państwa wakacji, żeby nie przeoczyć ważnego skarbu nad Adriatykiem!
Pałac Dioklecjana i średniowieczny Split - przerobiony na chrześcijańską katedrę oraz mausoleum rzymskiego imperatora Dioklecjana, który tworzy harmonijną jedność ze średniowiecznymi budynkami w zasięgu kompleksu starożytnego letniej rezydencji. Pałac cesarza jest jednym ze znaczących dzieł późnostarożytnej architektury, nie tylko ze względu na zachowanie się oryginalnych części zabytku, lecz także dla serii wyjątkowych form architektonicznych zapowiadających nową, wczesnochrześcijańską, bizantyjską i wczesnośredniowieczną sztukę. Katedra została wzniesiona w średniowieczu z użytych materiałów po starożytnym mauzoleum. Urbanistyczną całość tworzą romańskie kościoły z XII i XIII wieku, średniowieczne fortyfikacje, jak również gotyckie, renesansowe i barokowe pałace spięte rzymskim murem.
Katedra św. Jakuba w Szybeniku (Šibenik) - została zbudowana z kamienia, a co ciekawe bez zaprawy murarskiej. Katedra Šibenik jest wspaniałym przykładem XV i XVI wiecznej architektury. Obiekt budowano 105 lat, a współcześnie katedra jest uznawana za jedyny w swoim rodzaju przykład architektury renesansowej z powodu jej dekoracji złożonych z 71 rzeźbionych ludzkich twarzy usytuowanych na zewnętrznej apsydzie. Wybudowana w latach 1431-1535, katedra św. Jakuba była świadkiem ważnych zmian w obszarze sztuki pomiędzy północnymi Włochami, Dalamcją a Toskanią w XV i XVI wieku. Trzej architekci- Francesco di Giacomo, Jurij Dalmatin i Nikola Firentinac - rozwinęli strukturę całkowicie stworzoną z kamienia, a używając wyjątkowej techniki wybudowano kopułę. Efekt dzieła to harmonijna kamienna całość, stworzona poprzez proporcje ustawienia konstrukcji.
Park Narodowy Plitwickie Jeziora to 16 wodospadów, które są popularne jako krasowy fenomen w Chorwacji i uznawany jako najpiękniejszy pomnik przyrody w całej Europie. Piękno Plitwickich Jezior polega na nieprześcignionym uroku inkrustowanych roślin i bakterii, które rosną na sobie, tworząc progi trawertynu. Powstawanie tej skały i zmiany koryta rzeki stworzyło ciąg 16 plitwickich jezior reprezentujących wspaniałe naturalne zjawisko architektoniczne. Park jest otoczony gęstymi lasami zamieszkanymi przez niedźwiedzie, wilki i wiele innych rzadkich gatunków zwierząt i roślin.
Historyczne miasto Trogi - Miasto Trogir jest znane jako zachowana średniowieczna struktura fortyfikacji w kształcie charakterystycznych kwadratów i rozplanowania ulic. Ponadto całe miasto jest wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Trogir jest idealnym przykładem ciągłości miejskiej. Prostopadły plan ulic części miasta, która jest wyspą to pozostałości pochodzące z ery Helleńskiej. Kolejni władcy kontynuowali dekorowanie budynków publicznych, rezydencji i fortyfikacji. Przepiękne romańskie kościoły w swoim pobliżu są dopełnione renesansowymi i barokowymi budynkami. Najbardziej znaczącym obiektem jest katedra Trogir. Wyróżnia ją przepiękny zachodni portal, który jest dziełem stworzonym przez rzeźbiarza Radovana. Jednocześnie, obiekt ten jest uznany za najszczególniejszy przykład sztuki romańskiej i gotyckiej na terenach Chorwacji.
Episkopalny kompleks Bazyki Eufrazjusza w historycznym centrum miasta Poreč - ta wczesnochrześcijańska bazylika jest jednym z najznakomistrzych przykładów sztuki wczesnobizantyjskiej. Kompleks katedralny w Poreču został nazwany Bazyliką Efrazjusza, a swą nazwę przybrała od biskupa Eufrazjusza, który to odnowił katedrę w połowie VI wieku i udekorował przepięknymi złotymi mozaikami przedstawiającymi sceny biblijne. Przed tą znaczącą renowacją na tym samym miejscu znajodowały się przynajmniej dwie części wczesnochrześcijańskich budowli. W Poreču chrześcijaństwo zapoczątkowane zostało w IV wieku - bazylika, atrium, baptysterium i episkopalny pałac są niezwykłymi przykładami religijnej architektury podczas gdy bazylika sama łączy w sobie odrobinę klasycyzmu i bizancjum w wyjątkowy sposób. Apsyda jest wystawnie ozdobiona metaforycznymi mozaikami, które są znaczącym przykładem tego rodzaju w Europie.
Stare miasto Dubrownik - czyli Perła Adriatyku, stała się główną śródziemnomorską potęgą w XIII wieku. To późnośredniowiecznie rozplanowane miasto położone w południowej części wybrzeża Chorwacji wschodniego Adriatyku. Swój historyczny rdzeń ma usytuowany u stóp Góry Srđ, gdzie zachował charakter wyjątkowej miejskiej całości poprzez wieki, zdefiniowany przez mury miasta. To ma wyjątkowe znaczenie w historii urbanistyki. Ponadto miasto zostało zdewastowane podczas trzęsienia ziemi w 1667r., natomiast Dubrownik podołał ocalić w większości gotyckie, renesansowe i barokowe kościoły, klasztory oraz fontanny.
Równina Starigrad - ta największa płodna równina na wszystkich z adriatyckich wysp została podzielona na geometryczne parcele winnic i oliwkowych sadów w 384 r. p.n.e. i pozostała właściwie nienaruszona aż do dzisiaj. W lipcu 2008r. Równina Starigrad została umieszczona na liście narodowego dziedzictwa UNESCO. W uzasadnieniu Światowej Organizacji, która stwierdziła, że winnice i gaje oliwne pozostały praktycznie bez zmian od pierwszej kolonizacji starożytnych Greków oraz że są unikalnym przykładem geometrycznego podziału gruntów wykorzystywanych w starożytnych czasach.
W lecie 385 r. p.n.e. grupa około stu rodzin została wysłana z miejscowości Paros z wyspy o tej samej nazwie na Morzu Egejskim w kierunku Zatoki Jońskiej, a celem było założenie kolonii na morzu Adriatyckim. Punktem docelowym stała się wyspa Hvar, dawniej nazywana Fiteja, przesiedlenie prowadzone było przez Okista, który doprowadził między innymi do właściwego podziału gruntów osiedleniowych dla nowych mieszkańców. Wśród równiny, w miejscu skąd można zobaczyć prawie całą równinę, jest wyraźnym punktem wyjściowym- omphalos. Używając groma, prostego instrumentu geodezyjnego, badana równina została podzielona na działki 1 x 5 stadionów, co wynosi około 180 x 900 metrów.Również ustalone zostały kamienne granice nazwane wedle imion włascicieli działek, natomiast Ilirowie zamieszkujący wyspę i wybrzeże nie zaakceptowali tych podziałów, więc zaatakowali miasto w 384 r. p.n.e. Tym niemniej, Grecy powstrzymali Ilyrów i umożliwili sobie zawłaszczyć kontrolę nad całą równiną Starigrad, która jest największą urodzajną ziemią spośró wszystkich adriatyckich wysp. Osadnicy szybko zaczęli wznosić budynki gospodarcze oraz mieszkalne na równinie, na swoich własnych osiedlach. Najbardziej luksusowe sięgają czasów rzymskich - tak dalece, że odkryto szczątki około sześćdziesięciu z nich.
Dzisiaj, Równina Starigrad reprezentuje najlepiej zachowane starożytne dziedzictwo na całym obszarze Morza Śródziemnomorskiego.